Nasıl tanrıya inananların tanrının ne olduğuna ilişkin
tanımlarından tanrının ne olduğu; bir dine inananların o dine ilişkin
tanımlarından o dinin ne olduğu anlaşılamazsa; ulusçuların ulus tanımlarından
da ulusun ne olduğu anlaşılamaz.
Bütün klasik ulus teorilerinin uluslar ve ulusçuluk
karşısında hiçbir açıklama sunamamalarının temel metodolojik nedeni bu yanlışı
yapmalarıdır. Onların hepsi ulusların ulusçuluk hakkındaki tanımlarından
hareketle ulusun ne olduğunu anlamaya çalışırlar.
Ama biraz dikkatli baktığımızda, ulusun ne olduğuna ilişkin
ulusçuların tanımları aslında normatif tanımlardır; yani ulus olmanın koşulunu
belirleyen normatif tanımlardır. Normatif tanımlar bizlere toplumsal gerçeğin
özünü vermez, onu açıklamaz ve analiz etmeye yaramazlar. Normatif tanımlar ise
toplumsal ilişkileri belirler, sınırları düzenlerler.
