Gogol’ün Paltosu – Mihri Belli’nin 90 Yaşı Vesilesiyle

“Hepimiz Gogol’ün paltosundan çıktık”

Dostoyevski

Mihri Belli’yi ilk gördüğüm yıl 1968’dir. Yani 38 yıl geçmiş. Demek ki, o zamanlar 52 yaşındaymış. Yani benim şimdiki yaşımdan biraz daha gençmiş Mihri ağabey o zaman. Ben 19 yaşındaymışım.

Cağaloğlu yokuşunun Nurosmaniye caddesiyle kesiştiği köşedeki binanın en üst katı Yapı İşçileri Sendikası’ydı. İsmet Demir, yer bulamayan Devrimci Öğrenci Birliği’ne Yapı İşçileri Sendikası’nda (YİS) yer vermişti. Alt katında da Türk Solu dergisi çıkıyordu. Mihri Belli Ankara’da yaşıyor ama sık sık İstanbul’a da geliyordu. Geldiğinde elbette Türk Solu’na da uğruyordu.

Deniz, “Mihri Ağabey gelecek, oturup biraz sohbet edeceğiz, sen de katıl” demişti.

Ben de kuşağımın birçok sosyalisti gibi daha lise çağlarında Türkiye İşçi Partisi içinde ilk politik ve örgütsel tecrübelerimi edinmiştim. Türkiye İşçi Partisi’nde eski komünistler hakkında genellikle küçümsemeyle konuşulurdu. Adeta onlar ve onlara ilişkin konular bir tabu gibiydi. Şimdi onların en bilinenlerinden birini yakından görmek ve dinlemek mümkün olacaktı.

Hikmet Kıvılcmılı, Fatma Yalçı ve “Sosyete ve Teknik” Adlı Kitap

(Fatma Yalçı  Vesilesiyle Olgusal ve Yöntemsel Yanılgılar Üzerine)

Bir kaç gün önce Sayın Sadık Göksu'nun "Kıvılcımlı Sempozyumu ve F. N. Yalçı Üzerine Tartışmalar, Açıklamalar ve Bir Soru" başlıklı yazısı geldi. Bu yazı, ilerde ayrıca ele alınması gerekebilecek bir çok konuyu içermekle birlikte, esas olarak, Sosyete ve Teknik'i Fatma Yalçı'nın yazdığı tezini işliyordu. Ben de bu yazıda Sayın Sadık Göksu'nun bu tezi ve tezini savunusu hakkında bir kaç şey eklemek istiyorum.

Sadık Göksu bu yazısını, sayın Doç. Dr. Neşe Özgen'in daha önce Süleyman Şaşmaz'a yönelttiği soru bağlamındaki önermelerinin eleştirisi üzerinde geliştirmiş ve yoğunlaştırmış bulunuyor.

Bu bağlamda konunun geçmişini ve önceki yazışmaları bilmeyenler için kısa bir hatırlatma yapalım.

Türkiye'de Süleyman Şaşmaz, 1935'te Marksizm Bibliyoteği'nin altıncı kitabı olarak Fatma Yalçı imzasıyla yayınlanan Sosyete ve Teknik adlı kitabın, (oldukça keyfi) sadeleştirilmiş bir baskısını Tarih Bilimi Yayınları'nın altıncı kitabı olarak 2001 yılının Mart ayında yayınlıyor.

Ancak bu kitabın iki özelliği var.

1) Kitap, Hikmet Kıvılcımlı'nın kitabı olarak yayınlanıyor.

2) Kitabın devamında ise Süleyman Şaşmaz'ın iddialı tezler içeren "Marksizm'in Toplumun Çekirdekaltı Kanunlarına Evrimi" başlıklı kitabı da var.