“Ne Yapmalı?” Rus aydınlanmasında, devrimci demokrasisinin ve Rus Devrimini yapan aydın
ve devrimci kuşakların oluşumunda büyük yeri olan Çernişevski’nin Romanının
adıydı.
Troçki’nin de dikkati
çektiği gibi, Romandaki Rahmetov tipi, bir sanatçı sezişiyle bir benzeri bir
daha gelemeyecek Rus devrimci kuşağının erken yapılmış bir öngörüsü ve
prototipi gibiydi.
Ne Yapmalı romanı, yazılışından bir asır sonra, 12 Mart rejiminin karanlıkları
dağılırken Türkiye’de de yayınlanmış ve o dönemde radikalleşip politikleşmeye
başlayan “78’liler” denen kuşağın sosyalizm ve sol düşünceyle bağlantı
kurmasında da çok önemli bir işlev görmüştür.
Lenin, Çernişevski’nin
geleneği ile bağı vurgulamak için, örgütlenme konusundaki en önemli eserlerinden
birine aynı ismi vermişti: “Ne Yapmalı?”
Daha sonra dünyanın
birçok ülkesinde, genellikle sosyalist parti ve gruplar çıkardıkları gazete
veya dergilere bu ismi vermişlerdi: Le Amel?(Arapça), Was Tun? (Almanca), Que Fer?
(Fransızca), What is to be done? (İngilizce)
