“La İlahe İllallah”ın Sosyolojik ve Tarihsel Anlamı ve Günümüz Dünyası (Kelime-i Tevhid’in Marksist Tefsiri)

“Allah’tan başka tanrı yoktur!”

Her kabilenin (komünün) kendisinden geldiğine inandığı “put”unun (toteminin) olduğu bir toplum yapısı, Sasani ve Bizans imparatorluklarının çürümesi nedeniyle tıkanmış Orta Yol’dan (İran üzeri) Güney Yolu’na (Hint Okyanusu) kaymış dünya ticaret yolları üzerindeki, Cidde limanının antreposu Mekke ve Medine şehirlerinde her yerde olduğundan daha fazla var olan iktisadi ilişkilerle çelişki içindeydi. Bir yanda o zamanın ölçüleriyle dünya ticareti, diğer yanda kendi kabilesinden ötesini görmeyen, her birinin ayrı hukuku olan, her kabilenin birbirine düşman ve kan davalı olduğu bir toplumsal yapı.

Allah’tan başka tanrı olmadığını söylemek, bu toplumun, artık onun yaşama ve gelişmesi önünde katlanılmaz bir engel haline gelen kandaşlığa, yani totemlere, putlara dayanan üstyapısını parçalamak, onun yerine tüm insanların aynı tanrının yarattığını, dolayısıyla eşit ve kardeş olduğunu söylemek, hepsini aynı hukuka bağlamak anlamına geliyordu.

Muhammet ve Marks – Donkişot’ta İhsan Eliaçık’ın “İslam ve Mülkiyet” Söyleşisinin Düşündürdükleri

Dün akşam, Kadıköy, Yeldeğirmeni’ndeki “İşgal Evi” Don Kişot’ta, İhsan Eliaçık’ın “İslam ve Mülkiyet” konulu söyleşisi vardı. Buz gibi havaya rağmen küçük salon tıklım tıklım doluydu. Toplantıyı tertipleyen arkadaşlar konuyu seçerlerken muhtemelen, Don Kişot’taki “işgal Evi”nin, mülkiyet hakkına bir tecavüz olarak değerlendirilebileceği gibi bir kaygıyla davranmış olmalıydılar. Gerekçesi ne olursa olsun, isabetliydi ve güzel bir toplantı oldu. “Roket soba” henüz hala verimli çalışamadığı; salonun deliklerinden buz gibi hava girdiği için buz gibi salonda; geçen yazın Gezi Günlerini aratmayan sıcak bir atmosfer vardı ve “Gezi Ruhu”nun, henüz ölmediği ve yaşadığı, hissediliyordu.

Toplantıda konuşulanların yol açtığı kimi düşüncelere geçmeden önce, Don Kişot “işgal evi” hakkında kısa bir açıklama yararlı olabilir.

*

Don Kişot “işgal evi”, aslında bir işgal evi değildir. Müteahhidin biri, 15 kadar önce, oraya bir apartman dikmeye kalkmış ve aynı binayı birbirinden farklı beş kişiye satmış. Yani dolandırıcılık yapmış. Sonra da inşaat öyle yarım kalmış. Bina yıllardır yarım kalmış bir inşaat olarak öylece duruyormuş ve adeta bir çöplüğe dönüşmüş.

Gezi Hareketi, Forumlar, Parklar, Mahalle Dayanışmaları ve Tehlikeli Bir Gelişme

Gezi Hareketi, bir patlamadan yola çıkarak parklara, mahallelere, forumlara doğru yayıldı ve oralarda tıpkı çölde kuruyan bir nehir gibi, gücünü tüketti.

Şimdi kendi hataları ile yüzleşerek, tıpkı yere her düşüşünde topraktan aldığı güçle tekrar ayağa kalkan eski Grek tanrısı gibi, bu sefer mahallelerden, parklardan, forumlardan yola çıkarak bir demokrasi seline dönüşmek göreviyle karşı karşıyadır.

Bunu başarıp başaramayacağını ise onun bundan sonra yaptıkları ve yapmadıkları belirleyecek.

Dün (2 Şubat Pazar) biri umut verici, diğeri ise çok tehlikeli iki olay birbirine birkaç yüz metre mesafede, Kadıköy’de Yel Değirmeni’nde gerçekleşti. Önce bu iki olayı kısaca aktaralım.

Dün Yel değirmeni Dayanışması, Don Kişot sosyal dayanışma evinde çok güzel ve başarılı bir etkinlik yaptı. Bir yanda “Deli Dalgalar”dan gelen dayanışmacılar arı gibi, ustalaşmış ellerle cezaevlerine yollanacak yüzlerce kitabı ve dergiyi paketliyor; diğer yanda Kazova İşçilerinin veya diğer el ürünlerinin dayanışma amacıyla

Sosyalizmin sorunları Üzerine 20 Yıl Önce Yazılanlar?

Bu hafta sonu, Sosyalizmin Sorunları Üzerine önce 20 yıl ve sonra da 10 yıl önce yazılmış iki yazıyı peşpeşe yayınlayalım.

Bakalım o sorunları doğru tanımlamış mıyız? Bir kontrolden geçirelim.

Önce 20 yıl önce yazılmış bir yazı.

Bu yazı “Sosyalizmin Sorunları” Dergisi’nin ilk sayısında çıkmıştı.

Sosyalizmin Sorunları Üzerine Sere Serpe Düşünceler ya da Bilimsel Sosyalizm'den Ütopik Sosyalizm'e

Giriş

Frankfurt'ta yapılan toplantıda, "Sosyalizmin Sorunları"nı tartışma niyetiyle çıkacak bu derginin ilk sayısının ağırlıklı konusunun bizzat bu sorunların neler olduğunun bir dökümü olması gerektiğinde bir görüş birliği oluşmuştu. Herkes "Sosyalizmin Sorunları"ndan ne anladığını; neleri sorun olarak gördüğünü yazar; böylece hem sorunların bir dökümü; bir bilançosu çıkarılmış, hem de yayının bundan sonraki sayılarının gündemi de az çok belirmiş olur diye düşünülmüştü.

Diasporalar, Lobiler, Öcalan’ın Sınırları ve Açmazları

Öcalan’ın talihi ve aynı zamanda talihsizliği şudur: bu güne kadar onu eleştirenler, ister PKK’dan ayrılmış olsunlar; ister son lobi tartışmasında olduğu gibi kimi Kürt, Ermeni veya Türk vs. başka aydınlar olsunlar; hiçbiri onu daha ileri ve tutarlı demokrat bir noktadan eleştirmemektedirler. Öcalan’ın teorisi, kavramları ve programı demokratik bir ulusçuluğa da dönüşebilir; bugünkü gerici ulusçuluğa taze kan da olabilir. Sonucu demokratik bir hareketin gücü belirleyecektir. Ama demokratik bir ulusçuluğun neredeyse bulunmadığı; bu yönde en küçük bir baskıyı ve eleştiriyi hissetmediği bir noktada Öcalan’ın bulunduğu yer hepsinden ileridir.

Radikal demokratik bir ulusçuluğun ve eleştirinin olmaması aslında Kürt hareketi ve Öcalan’a karşı korkunç bir kötülüktür; onun kendisini geliştirmesini engellemektedir.

Örneğin PKK’dan ayrılan muhalifler veya Beşikçi gibi aydınlar, Öcalan’ı daha demokratça değil, daha gerici milliyetçi bir noktadan eleştirmektedirler. Öcalan’ı bir Kürt devleti kurma amacı gütmediği veya bu amaca uygun davranmadığı noktasından eleştirirler.